12 september 1902, de op dat moment 34 jarige Zeeuwse Neeltje Lokerse neemt als dienstbode wraak op haar voormalige werkgever en de vader van haar bastaardkind. In het gerechtsgebouw schiet Neeltje hem neer. De zaak krijgt heel veel aandacht en Neeltje wordt zelfs vrijgesproken.
Samenvatting
Neeltje wordt op 31 augustus 1868 geboren. Als zij acht jaar is, heeft zij al twee zusjes, een broertje en haar vader verloren. Neeltje vertrekt uit Zeeland en werkt als dienstbode in Goes, Amsterdam en Den Haag. Ze trekt zich het lot van de verstoten dienstbodes ontzettend aan. Ze zoekt contact met ze, luistert naar ze en belooft hun verhalen een stem te geven. Als zij een paar jaar later zelf zwanger wordt van haar werkgever en hij haar zonder pardon op straat zet omdat hij dat nu eenmaal kan, is voor haar de maat vol en schiet zij hem in het gerechtsgebouw neer. Neeltje wordt ter plekke gearresteerd en gevangen gezet.
Met haar daad vraagt Neeltje aandacht voor de slechte sociale positie van de dienstbodes die in principe ‘vogelvrij’ zijn om door mannen gebruikt en misbruikt te worden en eigenlijk als gevallen vrouw geen andere keus hebben dan in de prostitutie te belanden (ze krijgen als ‘onfatsoenlijke en losbandige’ vrouw geen nieuwe positie meer als dienstbode) of soms nog erger een einde aan hun leven te maken om de schande die ze over zichzelf en hun familie hebben uitgeroepen te ontlopen. Neeltje wordt een publieke heldin en door haar toedoen wordt de wet Loeff -waarin onderzoek naar vaderschap en alimentatie is geregeld- in 1909 gerealiseerd.
Het boek
Het verhaal wordt in de ik-vorm door Neeltje verteld. Neeltje vertelt over haar frustratie over het onrecht dat dienstbodes wordt aangedaan. Dienstbodes worden inferieur behandeld, de hoge(re) klasse kijkt op ze neer:
ze zouden geen goede opvoeding hebben gehad en geen normen en waarden vanuit huis meegekregen. De dienstbode wordt gebruikt en misbruikt door mannen, veelal door de man des huizes en als ze zwanger is, wordt ze zonder pardon op straat gezet zonder enige kans nog elders aan het werk te komen.
Hoewel Neeltje zich inzet voor de rechten van de vrouw en zelfs benaderd wordt door Wilhelmina Drücker, noemt ze zichzelf geen feministe en wil ze ook niet als geëmancipeerd bestempeld worden. Ze heeft zich nooit aangesloten bij vrouwenorganisaties en noemde zichzelf een strijdster voor vrouwenrechten en een activiste.
Aanrader
Ik heb het boek in twee dagen uitgelezen en kan niet anders dan het aan te bevelen. Feminist of niet, geëmancipeerd of niet, ik wil elke vrouw vragen het boek te lezen. Al is het alleen maar omdat Neeltje zich voor elke vrouw inzette. De Meid krijgt van mij een dik verdiende 5/5. De Meid is bij Bol.com te koop voor €19,99.
De Auteur
Marlies Allewijn vertelt het verhaal van Neeltje zo levensecht dat ik af en toe moest bijkomen van het onacceptabele onrecht dat de vrouwen werd aangedaan. En hoewel ik boos, geschokt en verdrietig het boek las, legde ik het toch weg met een goed gevoel. Neeltje heeft het meer dan goed gedaan.
Marlies Allewijn, 1977, groeide op in Yerseke maar woont tegenwoordig in Amsterdam.
Marlies noemt zichzelf een feminist en zet zich in voor gelijkheid, omdat dat niet voor iedereen zo vanzelfsprekend is en omdat er nog veel te winnen valt op het gebied van emancipatie. Marlies is getrouwd en heeft een zoon. Andere boeken van de auteur zijn: Ze was 16 (2016) en Barsten (2020).
